-ino

El Vikivortaro
(Alidirektita el -in-)

Esperanto[redakti]

 Postfiksaĵo[redakti]

Signifoj
[redakti]

  1. (genera sekso)
Rimarkoj: tiu postfiksaĵo estas fundamente substantiva
Rimarkoj: pluraj radikoj havas virseksan sencon, se la vortero -ino ne kunmetiĝas. La numbro da tiaj radikoj malkreskas dum jaroj. Ekzemple, antaŭ jarcento, la vorto koko estis usata per virseksa senco, sed nun ĝi estas normale senseksa. Same kunmetaĵoj de vortero -isto. Kokino kaj vartistino estas nepre in-seksaj, sed koko kaj vartisto ne plu estas nepre vir-seksaj.
Rimarkoj: derivaĵo ne ĉiam gardas la seksan signifon de radiko. Ekz-e, kvankam patreco (k patrineco) restas vir- kaj in-seksaj, edziĝo kaj edzeco estas ofte sekse neŭtraj.[1]

Inter la radikoj, kiuj nuntempe ankoraŭ estas virseksaj, estas la jenaj:

Virseksaj radikoj, povas kuniĝi kun -ino
knabo, viro
(parencoj) avo, edzo, fianĉo, filo, frato, kuzo, nepo, nevo, onklo, patro, vidvo
(titoloj) fraŭlo, grafo, princo, reĝo, sinjoro
(nomoj) Jozefo, Johano, Petro, ktp.

Rimarkoj: Kelkaj radikoj estas fundamente in-sekzaj kaj ne kunmetiĝas kun la vortero -ino.[2] Jene,

Inseksaj radikoj, normale ne kuniĝas kun -ino
femalo, megero
(laboristoj) almeo, gejŝo, meretrico, primadono, subreto
(rilatoj) hetajro, matrono, odalisko
(titoloj) damo, madono
(mitanoj) amazono, furio, gorgono, muzo, nimfo, ktp.
(nomoj) Barbaro, Mario, Rakaelo, Sofio, ktp.
Derivaĵoj
ina
ino
Vortfaradoj kaj vortgrupigadoj

(ĉe nuntempe sensekaj radikoj)

amikino
bovino
ĉevalino
homino
hundino
junulino
katino
kokino
maljunulino
studentino
vartistino

(ĉe virseksaj radikoj)

avino
edzino
fianĉino
filino
fratino
fraŭlino
grafino
Jozefino
knabino
kuzino
nepino
nevino
onklino
patrino
princino
reĝino
sinjorino
vidvino
virino

(balaste, ĉe inseksaj radikoj)

amazonino
femino
Vidu ankaŭ
-njo
-iĉo
Fontoj kaj citaĵoj
  1. {{subst:MAT|edz|Edzo}}
  2. {{subst:MAT|ŝi|Ŝi}}