[1] Накормить может каждый [Manĝigi povas ĉiu.][1] Без революционной теории не может быть революционного движения [Sen revolucia teorio ne povas esti revolucia movado.][1] Металлист, помни, что самую существенную помощь фронту можешь дать только ты [Metalisto, memoru, ke la plej gravan helpon al la fronto povas doni nur vi.]
◆ Та мука для него будет самая страшная: ибо для человека нет большей муки, как хотеть отмстить, и не мочь отмстить. Н. В. Гоголь, «Вечера на хуторе близ Диканьки», 1831–1832 j.
→Tiu turmento por li estos plej terura: ĉar por homo ne ekzistas plej granda turmento, ol deziri venĝi, sed ne povi venĝi. Nikolao Gogol. Vesperoj ĉe vilaĝeto apud Dikanko. 1831-1832.
◆ За человека этого не может сделать никто ― ни Бог, ни дьявол, только он сам. Василь Быков, «Бедные люди», 1998 j.
→Anstataŭ homo tion povas fari neniu ― nek dio, nek diablo, nur li mem. Vasil Bikov. Povraj homoj. 1998.
◆ И даже спустя много лет, сейчас, он с закрытыми глазами может нарисовать очертания острова Хоккайдо. Эдуард Лимонов, «У нас была Великая Эпоха», 1987 j.
→Eĉ post pluraj jaroj, nun, li kun fermitaj okuloj povas skizi konturojn de la insulo Hokajdo. Eduard Limonov. Ni havis Grandan Epokon. 1987.
Ĝi devenas de la praslava *mogti, de kiu interalie originas: la malnovrusa могу, мочи, la malnovslava могѫ, мошти (la malnovgreka δύνασθαι, ἰσχύειν), la ukraina можу, могти, мочи, la belorusa могцí, la bulgara мога, la serbokroata мо̀гу, мо̀ħи, la slovena mórem, móči, la ĉeĥa mohu, můžeš, mосi, la slovaka možem, moсť, la pola móc, mogę, la supresoraba móžu, móc, la malsupresoraba mogu, móc. Ĝi originas el la prahindeŭropa *mēgh-, *magh- (povi). La praslava *mogǫ, *mogti, postrestaĵo de neduobligita perfekto de atematika verbo. Plej proksima al ĝi estas la gota mаg (mi povas, mi kapablas; infinitivo: magan); videblas proksimeco al la litovaj mãgulas (plura), magùs (dezirinda), mė́gstu, mė́gti (mi ŝatas), la latva me^gt (mi povas, kutimi), la greka μηχανή (ilo), μῆχος (meza genro: ilo), en la dora dialekto μαχανά̄, μᾶχος.
Substantivo, neula, ina genro, 3-a deklinacio (tipo de deklinacio 8a laŭ klasifikado de A. A. Zaliznjak). Pluralaj formoj estas nur supozeblaj aŭ neuzataj.
◆ И слышно не было ничего, потому что Сандро вопил во всю мочь: «Острова, острова, острова!» Аркадий Стругацкий, Борис Стругацкий, «Жук в муравейнике», 1979 j.
→Kaj aŭdeblis nenio, ĉar Sandro kriegis tutforte: "Insuloj, insuloj, insuloj!" Arkadij kaj Boris Strugackij. Skarabo en formikejo. 1979.
◆ Медведь терпел изо всей мочи, стонал, зубами скрипел и головой мотал ― не хотел говорить, ― а всё-таки Бычок его пересилил. Юрий Трифонов, «Дом на набережной», 1976 j.
→Urso eltenis el la tuta forto, ĝemis, grincigis la dentojn kaj svingigis la kapon ― ne deziris paroli ― sed tamen Bovido superis lin. Juroj Trifonov. Domo sur kajo. 1976.
◆ Корсаков засуетился, стал звонить изо всей мочи; люди сбежались; он стал поспешно одеваться. А. С. Пушкин, «Арап Петра Великого», 1828 j.
→Korsakov ekhastis, eksonorigis tutforte; homoj alkuris; li komencis haste sin vesti. Aleksandr Puŝkin. Arabo de Petro la Granda. 1828.
◆ Жорж тряхнул головой, похожий на жеребца, сладко зевнул во всю мочь. Олег Павлов, «Карагандинские девятины, или Повесть последних дней», 2001 j.
→George skuigis la kapon, simila al ĉevalido, dolĉe oscedis tutforte. Oleg Pavlov. Naŭtaga funebro en Karagando, aŭ Novelo pri lastaj tagoj. 2001.
◆ И повлеклись бедолаги своей мочью к летнику. Ю. М. Нагибин, «Огненный протопоп», 1972-1979 j.
→Kaj ektrenis sin kompatinduloj per siaj fortoj al somera ripozejo. Jurij Nagibin. Flama ĉefpastro. 1972-1979.
◆ Облекаю тебя полной мочью казнить и миловать». В. Я. Шишков, «Емельян Пугачев. Книга вторая. Ч. 1-2», 1939-1945 j.
→Mi donas al vi plenan povon por puni kaj pardoni. V. Ja. Ŝiŝkov. Jemeljan Pugaĉjov. Vol. 2 Partoj 1-2. 1939-1945.
◆ Мочи иногда нет, как болит! Ю. О. Домбровский, «Обезьяна приходит за своим черепом, часть 1», 1943-1958 j.
→Mankas povo foje, tiom doloras! Jurij Dombrovskij. Simio venas por sia kranio. Parto 1. 1943-1958.
◆ Нет, не в силах, нет мочи, ― шмыгая носом, продолжал Коровьев… М. А. Булгаков, «Мастер и Маргарита, часть 1», 1929-1940 j.
→Ne, mankas fortoj ― snufante daŭrigis korovjev... Miĥail Bulgakov. La Majstro kaj Margarita. Parto 1. 1929-1940.
Tatoeba, la fraza tradukvortaro, frazoj kun tradukoj al Esperanto "мочь".png){kind=small}