сын

rusa

Formologio kaj kunordo

Substantivo, ula, vira genro, 2-a deklinacio (tipo de deklinacio 1c^ laŭ klasifikado de A. A. Zaliznjak).

Deklinacioj laŭ la skemo 1c^.

kazo	ununombro	multenombro
nom.	сы́н	сыновья́
gen.	сы́на	сынове́й
dat.	сы́ну	сыновья́м
ak.	сы́на	сынове́й
inst.	сы́ном	сыновья́ми
pr.	сы́не	сыновья́х
lok.	сы́ну, сы́не	—

Foje uzeblas deklinacioj laŭ la skemo 1c.

kazo	ununombro	multenombro
nom.	сы́н	сыны́
gen.	сы́на	сыно́в
dat.	сы́ну	сына́м
ak.	сы́на	сыно́в
inst.	сы́ном	сына́ми
pr.	сы́не	сына́х
lok.	сы́ну, сы́не	—

сын

 Substantivo

Prononco

IFA:  sɨn 

IFA:  sɨnɐˈvʲja ~ sɨˈnɨ 

Sono :

(

lingvo -ru-

)

(dosiero)

(singularo)

Signifologiaj ecoj

Signifoj

[1] filo, virseksa homido, rigardata rilate al la gepatroj.

• ◆ Ему помогала собака и после школы — одиннадцатилетний сын. Д. А. Гранин, «Месяц вверх ногами», 1966. j.

• →Al li helpis hundo kaj post mezlernejo — la 11-jara filo. Daniilo Granin. Monato krurojn supren. 1966.

• ◆ Однажды, когда тётка с сыновьями работала на огороде, мы с ним схватились. Фазиль Искандер, «Петух», 1962. j.

• →Foje kiam onklino kun filoj laboris en legomejo mi kaj li kverelis. Fazil Iskander. Virkoko. 1962.

• ◆ Любовь мы завещаем женам, // Воспоминанья ― сыновьям. Константин Симонов, «Смерть друга», 1942. j.

• →Amon testamentos ni al edzinoj // Rememorojn ― la filoj. Konstantino Simonov. Morto de la amiko. 1942.

• ◆ Единственную в хате пару латаных валенок оставил сыну, чтобы тот мог ходить в школу. Василь Быков, «Болото», 2001. j.

• →La solan en la domo paron de riparitaj felbotoj li lasis al filo por ke tiu povu frekventi lernejon. Vasil Bikov. Marĉo. 2001.

[2] sublim., figursenca ulo virseksa, rigardata kiel ido de iu etna aŭ alia komunumo.

• ◆ Тебя я, вольный сын эфира, // Возьму в надзвездные края. М. Ю. Лермонтов, «Демон», 1829–1839. j.

• →Vin mi, libera filo de etero, // Prenos al superstelaj sferoj. Miĥailo Lermontov. Demono. 1829–1839.

• ◆ Много сынов и с той и с другой стороны сложили свои светлые головы. Чингиз Айтматов, «Плаха», 1987. j.

• →Multe da filoj de tiu kaj de alia flanko perdis siajn helajn kapojn. Ĉingizo Ajtmatov. Eŝafodo. 1987.

[3] sublim., retor. idoj, posteuloj ĝenerale.

• ◆ Но дух отцов воскрес в сынах. В. А. Жуковский, «Певец во стане русских воинов», 1812. j.

• →Sed spirito de la patroj resurektis en la filoj. Vasilio Ĵukovskij. Kantisto en tendaro de la rusaj batalantoj. 1812.

• ◆ Не будешь ты достоин сынами христианскими владеть! Владимир Малик, «Фирман султана», 1969. j.

• →Ne meritos vi kristanajn filojn posedi! Vladimiro Malik. Firmano de sultano. 1969.

Samsencaĵoj

[1] parte: отпрыск

Kontraŭvortoj

[1] мать, отец (laŭ parencaj rilatoj), дочь (laŭ sekso), пасынок (laŭ parencaj rilatoj)

[2] дочь (laŭ sekso)

Supernocioj

[1] отпрыск, ребёнок, дитя

[2] дитя

Subnocioj

[1] пасынок

Derivaĵoj

Parencaj vortoj

diminutivoj: сынок, сынишка, сынуля, сыночек, сына aŭgumentativoj: сынище substantivoj: усыновление, усыновитель, усыновительница adjektivoj: сыновний, сыновий verboj: усыновить, усыновлять, усыновляться, усыновиться adverboj: по-сыновьи, по-сыновнему participoj: усыновляющий, усыновляющийся, усыновляемый, усыновлявший, усыновлявшийся, усыновивший, усыновившийся, усыновлённый gerundioj: усыновляя, усыновляясь, усыновляв, усыновлявши, усыновлявшись, усыновив, усыновивши, усыновившись

Deveno

Devenas el La vorto devenas de la malnovslava *synъ, de kiu interalie devenis: la malnovslava сꙑнъ (la malnovgreka υἱός), la ukraina син, la belorusa сын, la bulgara синъ́т, la serbokroata си̑н (genitivo си̑на; plurae: си̏нови), la slovena sȋn (genitivo sȋna, sinȗ), la ĉeĥa, slovaka syn, la pola, la suprasoraba, malsuprasoraba syn. La malnova bazo finiĝis per -u.

Ĝi parencas al la litova sūnùs, la malnovprusa souns (akuzativo sunun), la malnovhinda sūnúṣ, la avesta hūnu-, la gota sunus, la malnova supregermana sunu, la greka (Homera epoko), krita, lakona, arkada υἱύς (genitivo υἱέος), la toĥara A sе, В sоуä (filo), plu ĝi estas ligita al la malnovhinda sū́tē (sāuti), sūуаtē (sūyati), savati (naskas, generas), la avesta hunāmi (mi naskas), la irlanda suth (naskiĝo, frukto), la malnovhinda sū́tiṣ (naskiĝo), sū́tuṣ (gravedo).

Max Julius Friedrich Fasmer. Russisches etymologisches Wörterbuch (Rusa etimologia vortaro)

Frazaĵoj

• блудный сын
• крёстный сын
• приёмный сын
• старший сын, младший сын
• сукин сын
• сын полка
• сыны Аммона

Proverboj

Сын глядит в дом, а дочь глядит вон.

• →Filo rigardas en domon, dum filino rigardas eksteren.

Сын за отца не ответчик.

• →Filo ne respondecas pri (fuŝoj) de sia patro.

Сын отца глупее — жалость; сын отца умнее — радость; брат брата умнее — зависть.

• →Se filo estas pli stulta ol patro — domaĝo; se filo estas pli inteligenta ol patro — ĝojo; se frato estas pli inteligenta ol frato — ĵaluzo.

Сын — отцу помощник.

• →Filo — helpanto de patro.

Сын похож на мать — счастливым будет.

• →Se filo similas al patrino — li estos feliĉa.

Сына кормить — взаймы давать; дочь кормить — в окно деньги выбрасывать.

• →Nutri filon estas kvazaŭ prunti; nutri filinon — kvazaŭ monon en fenestron ĵeti.

Сынки и пасынки.

• →Filĉjoj kaj duonfiloj.

Сын-то он мой, да ум у него свой.

• →Filo ja estas mia, sed saĝon havas la sian.

Tradukoj

   

abĥaza: аҧа abaza: па adigea: къо afrikansa: seun → af alabama:ochòosi,impasàali altaja: уул amhara: ወንድ ልጅ (wŏnd ləj) aragona: fillo → an anglosaksa: sunu, bearn, eafora araba: ولد → ar (walad); إبن → ar (ibn) aramea (siria): ܒܪܘܢܐ (brā’) aramea (juda): ברא (brā’) araba egipta: ابن vira (ebn) asama:পুত (put) asturia: fíu → ast avara: вас avesta: 𐬞𐬎𐬚𐬭𐬀 (puθra) azerbajĝana: yuqa baŝkira: ул bavara:Buab vira belorusa:сны bulgara: син bambara: denkɛ bengala: ছেলে (čʰele); পুত্র (putrô) bretona: mab bosnia: sin → bs buriata: хүбүүн; воӀ kataluna: fill ĉeĉena: кӀант cebua: anak orientmaria:эрге ĉeroka: ᎤᏪᏥ (uwetsi) ŝora:оғлу,оол sorana:کور (kur) ĉukĉa:экык korsika: figliu krime-tatara: oğul, syn ĉeĥa: syn → cs kaŝuba: òtrok → csb, malnovslava: сꙑнъ (cirile) malnovslava: ⰔⰟⰊⰐⰟ (glagolice) ĉuvaŝa: ывӑл kimra: mab → cy dana: søn → da dargva:урши,дурхӀя germana: Sohn → de vira -(e)s, Söhne dungana:зы,уол malsuprasoraba: syn maldiva: ފިރިހެން ދަރިފުޅު → dv (firihen darifuḷu) emilia:fiôl vira antikva egipta: s3 greka: γιός → el (γιος → el) angla: son → en Esperanto: filo hispana: hijo → es vira estona: poeg eŭska: seme evena:хут,няруд evenka:омолги,хутэ evea:viŋutsu ekstremadura: iju persa: پسر (pesar) finna: poika → fi feroa: sonur → fo franca: fils → fr vira nordfrisa:dring vira friula: fi frisa: soan irlanda: mac gagauza: ool skotgaela: mac galega: fillo → gl vira nanaja:хусэ пиктэ,пиктэ gvarania: memby gota: 𐍃𐌿𐌽𐌿𐍃 vira, sunus greka antikva: υἱός vira guĝarata: પુત્ર (putra) manksa: mac haŭsa: ɗa → ha havaja: keiki kāne hebrea: בן → he (ben) hindia: बेटा → hi (beṭā) kroata: sin → hr suprasoraba: syn haitia: fis hungara: fiú → hu armena: որդի → hy (voɾtʰi); տղա → hy (tġa) Interlingvao:filio igba:okpara indonezia: putera → id siĉuana loloa: ꌺ (sse) inupiaka: iġñiq iloka:anak inguŝa: воӀ Ido: filio → io, filiulo → io islanda: sonur → is itala: figlio → it inuktituta: ᐃᕐᓂᖅ → iu, irniq → iu japana: 息子 → ja (むすこ → ja; musuko), 坊っちゃん → ja (ぼっちゃん → ja; botchan) (estime) Loĵbano: bersa → jbo java: anak → jv kartvela: ვაჟიშვილი → ka (važišvili), ვაჟი → ka (važi), ძე → ka (je) kabarda:къуэ tofalara:оол ĥakasa: оол kazaĥa: ۇل (arabe) kazaĥa: ұл (cirile) kazaĥa: ul (latinskribe) gronlanda: erneq kmera: កូនប្រុស (koon proh) kanara: ಮಗ (maga) korea: 아들 → ko (adeul); (estime) 아드님 → ko (adeunim) komipermjaka:пи konkana:पूतु (pūtu) korjaka:акык karaĉaja-balkara: улан, джаш karela: poigu kurda: kur, gede, law kumika: улан kornvala: mab kirgiza: уулуу latina: filius → la vira, natus → la ina

judhispana: איז'ו (ijo ) luksemburga: Jong → lb laka: арс lezga: хва → lez, гада → lez limburga: zoean → li lombarda:fioeu laosa: ລູກຊາຍ (lūksāy) litova: sūnus latgala:dāls latva: dēls masaja:einoto mokŝa:цёра malagasa: zanakalahy maoria: tama → mi makedonia: син malajala: പുത്രന്‍ (putran) mongola: хүү → mn moldava: фиу marata: मुलगा (mulagā) malaja: anak laki-laki malta: iben miranda:filho vira birma: သား → my (tha:) erzja: цёра naŭatla: oquichconetl minnana: 囝 → nan (kiáⁿ) napola:figlio vira;figliulo malaltgermana: Söhn nepalia: छोरा → ne (chorā) nederlanda: zoon → nl novnorvega: son → nn vira norvega: sønn → no vira malnovnordlanda: mǫgr, sonr Novialo: filie → nov navaha: -ghe’ (de patro); -yáázh (de patrino); okcitana: filh → oc orija: ପୁଅ malnovrusa:сꙑнъ vira oseta: фырт → os osmanida turka:اوغل panĝaba: ਪੁੱਤ → pa (putt); ਪੁੱਤਰ → pa (puttar) pampanga: anak Papiamento: yiu homber malnovpersa: puča palia: पुत्त (putta) vira pola: syn → pl piemonta:fieul daria:پسر (pesar) paŝtuna: زوي (zūy) pola: syn → pl portugala: filho → pt keĉua: churi → qu rapanuia: haηu romanĉa: figl → rm vira rumana: fiu romaa:чаво,shavo istrorumana:fiľ arumana: hilj → rup Sanskrito: सूनु (sūnu); पुत्र (putra) jakuta: уол, уол оҕо santala:ᱜᱳᱱ (hon) sarda: figiu sicilia: figghiu → scn skota: son sinda: پٽ (puṫu) samea norda: bárdni ĵemajtia:sūnos sinhala: පුතා → si (putā) kildin-samea:алльк slovaka: syn → sk slovena: sin → sl samoa: ataliʻi → sm somala: wiil albana: bir → sq serba: sin vira (latinskribe) serba: син srana:manpikin Sumerisch: 𒌉𒍑 (TUR.UŠ) sveda: son → sv svahila: mwana, auladi silezia-pola: syn vira tamila: மகன் → ta (makaṉ) tabasara:бай telugua: కొడుకు (koḍuku); కుమారుడు (kumāruḍu) taĝika: писар, пур tajlanda: ลูกชาย → th (lūkčʰāy) turkmena: ogul tagaloga: anak cvana: morwa Tokpisino: pikinini man → tpi, pikinini man bilong em → tpi turka: oğul → tr tatara: ул (cirile) tata:кук tahitia: tamaiti tuva:оол,оглу udmurta: пи ujgura: ئوغۇل → ug (oghul → ug, оғул → ug) ukraina: син → uk Urduo: بیٹا → ur (beṫā) uzbeka: oʻgʻil vepsa:poig vjetnama: con trai → vi Volapuko: son → vo voto:poika valona: fi volofa: doom ju góor → wo kalmuka: көвүн bolgara: اول kosa: unyana → xh ŝerpa: पुजुङ (pužuṅ) jida: זון → yi (zun) joruba: o̩mo̩kùnrin → yo, o̩mo̩-ilé → yo neneca: ню jukatanmajaa: aal, paal kantona: 仔 → yue (jai2) ligura: figgio ĉina (simpligita):儿子 (érzi) ĉina (tradicia): 兒子 (érzi) ĉina: 子 → zh (zi) zulua: indodana → zu zazaa:laj malta: iben