◆ Так и не научившись говорить по-русски, он обычно мычал, невразумительно отвечал, говорил односложными предложениями, вошедшими в русский фольклор. Чингиз Абдуллаев, «Мистерия эпохи заката», 2007 j.
→Ne lerninte paroli ruse, li kutume muĝis, nekompreneble respondis, parolis per simplaj frazoj, enirintaj la rusan folkloron. Ĉingiz Abdullajev. Misterio de la dekadenca epoko. 2007.
◆ Лубовский вполне прилично говорит на русском. Не слишком, но понять можно. Виктор Пронин, «Банда 8», 2005 j.
→Lubovskij sufiĉe bone parolas en la rusa. Ne tre, sed oni povas kompreni. Viktor Pronin. Bando 8. 2005.
◆ И оно умеет говорить по-испански ― значит, с ним можно объясниться. А. Р. Беляев, «Человек-амфибия», 1928 j.
→Kaj ĝi scias paroli hispane ― do kun ni eblas komunikiĝi. Aleksandr Belajev. Homo-amfibio. 1928.
◆ Нешто мы без него, говорит, не знаем нашего поведения? А. П. Чехов, «Унтер Пришибеев», 1885 j.
→Ĉu ni sen li, li diras, ne konas nian konduton? Anton Ĉeĥov. Unter-oficiro Priŝibejev. 1885.
◆ Предупреждаю вас, что вы должны говорить одну только сущую правду и что всё, сказанное здесь, вы должны будете подтвердить на суде присягой. А. П. Чехов, «Ты и вы», 1886 j.
→Mi avertas vin, ke vi devas paroli sole la veron kaj ke ĉion diritan ĉi tie, vi devos konfirmi per ĵuro en juĝo. Anton Ĉeĥov. Vi kaj ni. 1886.
◆ Она стеснялась говорить по-русски, пренебрегала азербайджанским, от нее мы слышали только английскую речь. Александр Иличевский, «Перс», 2009 j.
→Ŝi hezitis paroli ruse, neglektis la azeran, de ŝi ni aŭdis nur la anglan parolon. Aleksandr Iliĉevskij. Perso. 2009.
◆ Толстые губы его сильно говорят о чувственности. А. П. Чехов, «Шведская спичка», 1883 j.
→Liaj dikaj lipoj forte parolas pri sensemo. Anton Ĉeĥov. Sveda alumeto. 1883.
◆ Он молчал: но выражение лица его и положение всего тела говорило: «Знаю, знаю; уж мне не первый раз это слышать. Ну бейте же; коли так надо — я снесу». Л. Н. Толстой, «Утро помещика», 1856 j.
→Li silentis: sed vizaĝesprimo kaj situo de la tuta korpo parolis: "Mi scias, mi scias; jam ne unuan fojon mi aŭdas tion. Nu batu jam; se necese — mi eltenos. Leo Tolstoj. Mateno de bienisto. 1856.
◆ Когда сойдутся немцы или англичане, то говорят о ценах на шерсть, об урожае, о своих личных делах; но почему-то когда сходимся мы, русские, то говорим только о женщинах и высоких материях. А. П. Чехов, «Ариадна», 1895 j.
→Kiam renkontiĝas germanoj aŭ angloj, do interparolas pri lanoprezoj, pri rikolto, pri siaj privataj aferoj; sed kial kiam renkontiĝas nu, rusoj, do interparolas sole pri la virinoj kaj altaj materioj. Anton Ĉeĥov. Ariadna. 1895.
◆ Про него нельзя было сказать «умный человек» в том смысле, как обыкновенно говорят о людях, замечательно наделённых этой силою. И. А. Гончаров, «Обрыв», 1869 j.
→Pri li ne eblis diri "inteligenta homo en tiu senco, kiel kutime oni diras pri homoj, rimarkinde dotitaj je tiu ĉi forto. Ivan Gonĉarov. Krutaĵo. 1869.
◆ Говорят о наличии непосредственного интереса, когда учащийся интересуется самой учебой, изучаемым предметом, когда им руководит стремление к знанию... С. Л. Рубинштейн, «Основы общей психологии. Части 4-5», 1940 j.
→Oni parolas pri ĉeesto de senpera interesiĝo, kiam lernanto interesiĝas pri la lernado mem, pri la studata fako, kiam lin gvidas strebo al scio.. S. L. Rubinŝtejn. Fundamento de la ĝenerala psikologio. Partoj 4-5. 1940.
Ĝi devenas de говор, poste de la praslava *govorъ, de kiu interalie devenis: la ukraina говорити, la bulgaraj го́вор (interparolo), гово́ря (mi parolas), la serbokroataj го̏во̑p (parolo, interparolo), гово́рити (interparoli), la slovenaj gȏvor, govoríti, la ĉeĥa hovor, hovořit, la slovaka hovoriť, la kaŝuba gævær (voĉo, lingvo), la suprasoraba howrić (soni obtuze, koleregi). Alia ŝtupo de alternado: la polaj gwar (bruo, parolado), gwara (dialekto). Ĝi parencas ankaŭ al la latvaj gaura (babilado), gaurat, -ãju (fajfi, koleregi), gavile^t, -ẽju (jubili); kanti (pri najtingalo)», la litovaj gauju, gauti (hurli), gaudžiù, gaũsti (soni), la malnovsupraĝermana gikewen (voki), la anglosaksa cíegan (de *kaujan) — same, la gotlanda kaum (hurlado), la malnovsupraĝermana kûma (plendo), la malnovhindaj jṓguvē (mi sonas, krias), gavatē (sonas), la grekaj γόος (plendo), γοάω (mi plendas, mi ploras).
не говоря худого слова (sen paroli malbonan vorton; antaŭ mencio de iu aŭ io, kun celo mildigi eblan negativan impreson pri menciotaj personoj aŭ aferoj)
нечего говорить (ne parolindas; postulo ĉesigi parolon aŭ emocia frazo kun senco "ne parolindas", ĉiuj komprenas ke tiu persono aŭ afero estas aĉaj)
что и говорить (kion ja paroli; emocia frazo celanta substreki ies fuŝon)
что ни говори (laŭvorte: kion oni ne parolu; uzeblas antaŭ aserto, ekzemple "что ни говори, Россия — страна огромная" (kion ajn oni parolu, Rusio estas grandega lando)
