Helpo:IFA: Malsamoj inter versioj
→Vokaloj: ĉar tiu estas Helpo, aldoni duonvokalojn |
|||
Linio 297: | Linio 297: | ||
</table> |
</table> |
||
=== Vokaloj === |
=== Vokaloj kaj duonvokaloj === |
||
<table border=1 style="text-align: center; font-family: Arial Unicode MS, Lucida Sans Unicode, Lucida Grande, TITUS Cyberbit Basic, Code2000, MV Boli, MS Mincho"> |
<table border=1 style="text-align: center; font-family: Arial Unicode MS, Lucida Sans Unicode, Lucida Grande, TITUS Cyberbit Basic, Code2000, MV Boli, MS Mincho"> |
||
Linio 307: | Linio 307: | ||
<td colspan=2></td> |
<td colspan=2></td> |
||
<td colspan=2>Malantaŭa</td> |
<td colspan=2>Malantaŭa</td> |
||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td>Duonvokala</td> |
|||
<td>j</td> |
|||
<td>ɥ</td> |
|||
<td colspan=2></td> |
|||
<td></td> |
|||
<td></td> |
|||
<td colspan=2></td> |
|||
<td>ɰ</td> |
|||
<td>w</td> |
|||
</tr> |
</tr> |
||
Linio 392: | Linio 404: | ||
</table> |
</table> |
||
Noto: Kiam du signoj aperas en paro, la dekstra reprezentas rondigitan |
Noto: Kiam du signoj aperas en paro, la dekstra reprezentas rondigitan sonon. |
||
=== Supersegmentaĵoj === |
=== Supersegmentaĵoj === |
Kiel registrite je 01:03, 20 nov. 2019
Enkonduko
IFA - Internacia Fonetika Alfabeto (IPA - International Phonetic Alphabet ~ API - Alphabet phonétique international)
La Internacia Fonetika Alfabeto estas alfabeto kiu celas povi reprezenti ĉiujn sonojn de ĉiu lingvo. Ĝi baziĝis sur la latina alfabeto, aldone de grekaj literoj kaj aliaj signoj.
Konsonantoj elpulmaj
Lipa | Langopinta | Langomeza | Gorĝa | |||||||||||||||||||||
Dulipa | Lipo- denta |
Denta | Gingiva | Post- gingiva |
Gingiv- palata |
Retro- fleksa |
Palata | Vela | Uvula | Faringa/ epiglota |
Glota | |||||||||||||
Plosivo | p | b | t̪ | d̪ | t | d | ʈ | ɖ | c | ɟ | k | g | q | ɢ | ʡ | ʔ | ||||||||
Nazalo | m | ɱ | n̪ | n | ɳ | ɲ | ŋ | ɴ | ||||||||||||||||
Trilo | ʙ | r | ʀ | ʜ | ʢ | |||||||||||||||||||
Frapeto | ⱱ | ɾ | ɽ | |||||||||||||||||||||
Frap. flanka | ɺ | |||||||||||||||||||||||
Frikativo | ɸ | β | f | v | θ | ð | s | z | ʃ | ʒ | ɕ | ʑ | ʂ | ʐ | ç | ʝ | x | ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | h | ɦ |
Frik. flanka | ɬ | ɮ | ||||||||||||||||||||||
Alproksimiĝo | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | h | ɦ | |||||||||||||||||
(rondigita) | ɥ | ʍ | w | |||||||||||||||||||||
Alp. flanka | l̪ | l | ɭ | ʎ | ʟ |
Noto 1: Kiam du signoj aperas en paro, la dekstra reprezentas voĉan konsonanton.
Noto 2: Ombritaj areoj reprezentas artikulaciojn juĝitajn maleblaj.
Noto 3: Alia elpulma konsonanto, ne en la tabelo:
ɧ [ʃ] kaj [x] samtempe (nur teoria) Konsonantoj neelpulmaj
Klakoj Voĉaj implosivoj Glotigitaj Plosivoj ʘ Bilabiala ɓ Bilabiala ʼ kiel en: ǀ Dentala ɗ Dentala/alveola pʼ Bilabiala ǃ Alveola (retrofleksa) ʄ Palatala tʼ Dentala/aveola ǂ Palatalalveola (alveola) ɠ Velara kʼ Velara ǁ Aveola lateralo (lateralo) ʛ Uvula sʼ Alveola frikativo Vokaloj kaj duonvokaloj
Antaŭa Centra Malantaŭa Duonvokala j ɥ ɰ w Malvasta i y ɨ ʉ ɯ u ɪ ʏ ʊ Mezmalvasta e ø ɘ ɵ ɤ o Meza e̞ ø̞ ə ɤ̞ o̞ Mezvasta ɛ œ ɜ ɞ ʌ ɔ ɐ Vasta æ ɶ ɑ ɒ a Noto: Kiam du signoj aperas en paro, la dekstra reprezentas rondigitan sonon.
Supersegmentaĵoj
ˈ Ĉefakcentita silabo ˌ Duarange akcentita silabo ː Longeco ˑ Duon-longeco ˘ Mallongegeco . Silaba limo | Malgranda akcentogrupo (silabareto) ‖ Granda akcentogrupo (intonacio) ‿ Kunligilo (manko de aparteco) Tonoj kaj akcentoj
e̋ or ˥ Altega tono é or ˦ Alta tono ē or ˧ Meza tono è or ˨ Malalta tono ȅ or ˩ Malaltega tono ě Altiĝanta tono ê Malaltiĝanta tono ꜜ Tona malaltigo ꜛ Tona altigo ↗ Tutfraza tona altigo ↘ Tutfraza tona malaltigo Oni povas kunmeti la tonojn, ekz-e alta altiĝanta IFA: [e᷄] , malalta altiĝanta IFA: [e᷅] , alta malltiĝanta IFA: [e᷇] , malalta malaltiĝanta IFA: [e᷆] , altiĝanta-malaltiĝanta IFA: [e᷈] k malaltiĝanta-altiĝanta IFA: [e᷉] . Same per la tonoliteroj: IFA: [e˧˥, e˩˧, e˥˧, e˧˩, e˨˦, e˥˦, e˧˥˧, e˩˨˩, e˦˩˧, e˨˩˦] , ktp.
Diakritiloj
n̥ d̥ Senvoĉa b̤ a̤ Spire voĉa t̪ d̪ Dentala s̬ t̬ Voĉa b̰ a̰ Knare voĉa t̺ d̺ Langopinta tʰ dʰ Aspiracia t̼ d̼ Langolabiala t̻ d̻ Langlamena ɔ̹ Pli rondigita tʷ dʷ Bilabialigita ẽ Nazaligita ɔ̜ Malipli rondigita tʲ dʲ Palataligita Nazala konsonantofino u̟ Antaŭigita tˠ dˠ Velarigita Laterala konsonantofino i̠ Malantaŭigita tˁ dˁ Faringita Sen aŭdebla konsonantofino ë Alcentrigita l̴ Velarigita aŭ faringita e̽ Mezigita kaj alcentrigita e̝ Malvastigita ɹ̩ Silabnuklea e̞ Vastigita e̯ Nesilabnuklea e̘ Antaŭigita langobazo ə˞ Roteco e̙ Malantaŭigita langobazo