glata

El Vikivortaro
Vidu ankaŭ (ĉiuj lingvoj): GLATa

Esperanto[redakti]

Ĉi tiu kapvorto konsistas en fundamenta
radiko, derivaĵo aŭ kunmetaĵo.

 Adjektivo[redakti]

Kazo Ununombro Plurnombro
Nominativo glata glataj
Akuzativo glatan glatajn
Vorterseparo
glat + a

Signifoj
[redakti]

1 kies partoj ne superstaras unu alian, sur kiu oni povas libere konduki la manon; prezentanta nenian elstaraĵon sur sia supraĵo; tia, ke la mano tie facile glitas
glata vitro, ledo, fajenco; li elektis kvin glatajn ŝtonojn[1]; Esav estas harkovrita kaj Jakob estas homo glata[1]; glataj vangoj de infano; glata felo de kato; (analoge) la akvo fariĝis glata kiel spegulo[2]; blua, milda glata maro![3].
2 senobstrukca, facile irebla glata vojo[2], aleo. (vid. ebena).
3 (figursenca) iranta sen baro aŭ malhelpo
glata laboro, stilo, parolo; la afero iel ne estas glata[2]; lia morto estos tiel glata, ke eĉ ne estos ombro da suspekto[2].
4 (figursenca) karesa, dolĉa, lerte flata
virino, kies paroloj estas glataĵ; per sia glata buŝo la adultulino lin entiris.
5 (matematiko) funkcio aŭ kurbo estas glata, se posedas sufiĉe da reguleco; plej ofte tia, ke ĉiuj derivaĵoj ekzistas kaj estas kontinuaj.
Derivaĵoj
glate. En glata maniero:
1 glate kombitaj haroj[4]; glate razita; glate rabotita tabulo;
3 vivo glate ne fluas[2]; mi esperas, ke ĉio glate pasos[4]; ĝi almenaŭ finiĝu por ni glate, li ne malsaniĝu[2]; vivi sate kaj glate[2]; por glate mensogi oni spriton bezonas[2]; la adaptiĝo al la novaj kondiĉoj ne plenumiĝis tute glate; li glate venkis en la konkurso (relo, butero).
glati (netransitiva) Esti glata 2,3.

glataĵo. Loko glata, en objekto aŭ lando: la glataĵoj de osto; inter la glataĵoj de la valo estas via parto[1].

glateco Eco de io glata: la glateco de lia stilo.
glatigi. Fari ion glata:

1 glatigi lignon per rabotilo[4], ferpecon per fajlilo; glatigi al si la barbon, la harojn; la vento plugas kaj glatigas akvajn montojn[4]; 2 glatigi la vojon al iu; 3 glatigi sian stilon; finita kaj glatigita[2] (bone aranĝita).

glatiĝi Iĝi glata: ŝia frunto glatiĝis[2]. (vid. sulkiĝi).
glatumi (transitiva) Karese tuŝeti ion glata: glatumi hundon[5]; li glatumis al si la stomakon[6]; ŝi glatumis lin je l’ griza barbo[7].
malglata
1 Tia, ke la mano iras malfacile sur la supraĵo: malglata felo de lupo; malglata kruda lanvesto; multaj homoj ne povas tuŝeti malglatan paperon[2]. (vid. raspa).
2 Malfacile irebla: malglata vojo
3 Malfacile iranta, fluanta: malglataj versoj; malglata konversacio. (vid. aspra).
malglataĵo. Elstaraĵo, kiu faras la supraĵon malglata: (figursence) stilaj malglataĵoj.
neglata[2] - malglata
Kontraŭvortoj

Tradukoj
[redakti]

Referencoj kaj literaturo
  1. 1,0 1,1 1,2 El la Hebrea Biblio (Malnova Testamento) laŭ la Londona Biblio.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 El la verkaro de L.L. Zamenhof
  3. El la verkaro de Kálmán Kalocsay
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 El la verkaro de Kazimierz Bein
  5. El la verkaro de Antoni Grabowski.
  6. El la verkaro de Antoni Grabowski.
  7. El la verkaro de Antoni Grabowski.